Przyłącz się się do indeksowania!

Każdy, kto prowadzi poszukiwania genealogiczne na terenie Wielkopolski i Kujaw, może spisać małżeństwa z lat 1800-1899 (lata objęte projektem) i udostępnić je innym genealogom. Najwygodniej jest indeksować parafię, którą dobrze znamy, czy taką z której wywodzi się nasza rodzina. Jeszcze w roku 2007 indeksowaniem zajmowali się głównie genealodzy wywodzący się z Polonii amerykańskiej, następnie coraz liczniej dołączały do nich osoby z Polski, które dziś niewątpliwie stanowią już większość zespołu.

Szczególnie cenne będzie sporządzenie indeksów dla tych parafii, których akta nie zostały zmikrofilmowane, a zatem nie mają do nich dostępu badacze pracujący w archiwach i bibliotekach Mormonów za granicą. Dostep do tych akt możliwy jest wyłącznie na miejscu, w biurze parafialnym za pozwoleniem proboszcza.

Inną możliwą formą pomocy jest korekta pisowni nazwisk w indeksach małżeństw przysłanych przez osoby narodowości amerykańskiej. Pracę tę mogą wykonać jedynie osoby, których językiem ojczystym jest polski!

Uwaga: Chodzi tu jednak o korektę zapisów ślubów dla całych parafii, dokonywaną przez porównanie z oryginalnymi aktami, a nie o poprawki pojedynczych wpisów. Te ostatnie proszę umieszczać w komentarzach, NIE będą one jednak wprowadzane do bazy.

Zgłoszenia chęci uczestnictwa w projekcie, zwłaszcza indeksowania poszczególnych parafii, jak też inne propozycje pomocy prosimy kierować do koordynatora Projektu, Łukasza Bieleckiego. Natomiast pytania odnośnie funkcjonowania Projektu oraz występujących w bazie osób, należy zadawać na Forum WTG "Gniazdo". Jest tam wątek poświęcony Projektowi.

Spisywanie małżeństw dokonywane jest do pliku Excela (tutaj można pobrać wzorzec). Zapisujemy tylko najistotniejsze informacje o ślubujących: rok, numer aktu, imiona i nazwiska ślubujących, ich wiek oraz dane o rodzicach (o ile je zapisano). Spisanie jak największej liczby małżeństw ma priorytet przed szczegółowością indeksowania, ponieważ dokładnych informacji mogą już szukać we własnym zakresie osoby zainteresowane konkretnymi parami małżeńskimi, przy pomocy odnalezionych w bazie danych podstawowych informacji.

Zapisujemy imiona i nazwiska ściśle w pisowni występującej w akcie (w przypadku trudności z odczytaniem można dać pierwszeństwo formie, które brzmi "najwłaściwiej"). Nie zmieniamy pisowni nazwisk, nawet jeśli jest ona archaiczna, nieortograficzna, czy też dziś dana rodzina stosuje inną.

Tu uwaga: to co napisano powyżej nie odnosi się do koniecznej zmiany postaci nazwiska do formy mianownika. Często akt spisany jest w formie narracyjnej, np. "udzielono ślubu Janowi Kowalskiemu i Mariannie Ratajczakowej" - wpisujemy wtedy oczywiście Jan Kowalski i Marianna Ratajczakowa. Nie zaleca się zmian różnorodnych form żeńskich, ponieważ nie zawsze wiadomo, jaka była postać pierwotna, np. "Baranianka" mogła być z domu Baran, Baraniak albo może i jeszcze inaczej. Ewentualnie jeśli jest to oczywiste (np. podany jest ojciec panny młodej, a więc znamy nazwisko), można wtedy z formy żeńskiej zrezygnować.

Dalsze szczegółowe wskazówki dla indeksujących:

• Prosimy o ostrożne stosowanie funkcji autouzupełniania w Excelu (albo najlepiej o wyłączenie jej w ogóle). Prowadzi ona często do niezauważanego wstawiania błędnych imion i nazwisk podsuwanych przez program zamiast właściwych - po wpisaniu pierwszych liter imienia/nazwiska.

• Litery/cyfry nieczytelne zastepujemy znakiem zapytania (a nie np. kropki czy wielokropka). Podobnie znakiem zapytania (ewentualnie dwoma) oznaczamy całkiem nie dające się odczytać pozycje takie, jak imię, czy nazwisko ślubującego. Natomiast w przypadku niemożności odczytania wieku lub danych o rodzicach, lepiej pozostawić odnośne pola całkiem puste.

• W pierwszej kolumnie wpisujemy rok, może być tylko przy zapisie, który ten rok rozpoczyna

• W drugiej kolumnie wpisujemy numer aktu w danym roku. Jeśli w ogóle brak numeracji, należy numery ponadawać samemu, poczynając od nru 1 od początku roku. Czasem występują zapisy "wypadające" z numeracji - wtedy najlepiej powtórzyć ostatni numer z literą "a" (i kolejno "b", "c" itd. - jeśli takich zapisów jest więcej). Czyli zapis bez numeru wtrącony między 4 a 5 dostaje numer 4a. Jeśli kolejność numerów jest zaburzona, to poprawiamy tylko wtedy, jeśli jakieś numery pojawiają się więcej razy, wtedy za drugim wystąpieniem tego samego numeru wpisujemy np. 14a (gdy 14 wystąpi dwukrotnie) itp.

• W niektórych parafiach występują osobne serie małżeństw dla miasta i wsi, lub dla różnych części tej samej parafii - każda seria numerowana jest osobno. Wtedy najlepiej poszczególne serie numerować np. 1A, 2A, 3A (miasto) i 1B, 2B, 3B (lista dla wsi).

• W kolumnie trzeciej wpisujemy imiona pana młodego (wiersz górny) i panny młodej (dolny). W większości zapisów pan młody wymieniany jest najpierw, stąd taki układ. Należy tak wpisać nawet, gdyby wyjątkowo się zdarzyło że ksiądz wpisał odwrotnie. Wpisujemy wszystkie imiona danej osoby oddzielone spacjami. Język w jakim wpisujemy nie ma większego znaczenia, ponieważ w Projekcie zapisy katolickie pojawią się po łacinie. Najlepiej zachować język, w jakim prowadzone są zapisy w księdze, aby uniknąć pomyłek wynikających z samodzielnego tłumaczenia trudniejszych imion. NIE WPISUJEMY określeń oznaczających zawód, status społeczny itp., które często poprzedzają imiona. Informacji tych nie zamieszczamy w indeksie.

• W kolumnie czwartej wpisujemy pierwsze nazwisko, jakie dana osoba nosi według zapisu. Na ogół nie sprawia to trudności, jednak czasem występują sytuacje szczególne, wtedy przydaje się kolejna kolumna (patrz niżej). Uwaga: jeśli nazwiska w ogóle brak, lub jest zupełnie nie do odczytania, wpisujemy "?". Pomijamy "szlacheckie" "de", "von" itp, a więc "Raczyński" a nie "de Raczyński" i "Feuerstein" a nie "von Feuerstein".

• W kolumnie piątej wpisujemy drugie nazwisko. W wypadku mężczyzn jest to na ogół tzw. "alias" czyli alternatywnie używane nazwisko. Można wpisać np. "alias Kowalski" lub "vel Kowalski". W tej kolumnie umieszczamy też alternatywną możliwość odczytania pojedynczego nazwiska: jeśli nie jesteśmy pewni, czy napisane jest Kalupa, czy Kulupa to do czwartej kolumny wpisujemy jedną, a do piątej drugą wersję. Wreszcie, jako "alias" wpisujemy drugi człon nazwiska dwuczłonowego, czyli do czwartej: "Żmuda" a do piątej "Trzebiatowski".

• W wypadku kobiet może wystąpić jedna z sytuacji opisanych wyżej, czyli "alias", możliwość podwójnego odczytania, albo nazwisko dwuczłonowe, w takich przypadkach w tej kolumnie wpisujemy "alias" plus alternatywne nazwisko. Natomiast w wypadku wdów podane są często nazwiska "po mężu" i "z domu". Jeśli do kolumny czwartej wpiszemy nazwisko wdowy po mężu, czyli aktualnie (w chwili ślubu) noszone, to w piątej kolumnie wpisujemy "z domu" plus nazwisko. Jeśli w czwartej kolumnie podano nazwisko z domu, wtedy w piątej wpisujemy "primo voto" plus nazwisko po poprzednim mężu. Koniecznie należy wpisać w tej kolumnie nazwisko z domu także wtedy, jeśli nie jest ono podane przy ślubującej, a tylko przy jej ojcu (oczywiście zmieniamy formę na żeńską, jeśli to konieczne). Czyli gdy Agnieszka Kowalska, córka Jana Wiśniewskiego wychodzi powtórnie za mąż, to w kolumnie czwartej mamy "Kowalska" a w piątej "z domu Wiśniewska".

• Dla podsumowania: w kolumnie czwartej może się znaleźć tylko jedno słowo, czyli nazwisko, zaś w piątej musi być określenie typu nazwiska alternatywnego, czyli najczęściej "alias", "z domu", "primo voto", a następnie drugie podawane nazwisko. UWAGA: jeśli podano dla danej osoby jeszcze więcej nazwisk, to dalsze trzeba opisać w ostatniej kolumnie, bo tu mamy miejsce tylko na dwa.

• W kolumnie szóstej wpisujemy wiek męża czy żony, na ogół jest to dwucyfrowa liczba, można dodać liczbę miesięcy, jeśli w zapisie podano (np. w formie "24 1/2" itp.), albo wpisać rok urodzenia jeśli tak w akcie wpisano (ale nie pełną datę!). Prosimy natomiast nie dokonywać samodzielnych przeliczeń. Rubrykę tę zostawiamy pustą, jeśli w żadnej formie nie podano wieku.

• W kolumnie siódmej i ósmej wpisujemy dane o rodzicach: przy ojcu, jeśli jego nazwisko jest identyczne z ślubującym, starczy wpisać imię, przy matce dodajemy nazwisko z domu, jeśli takowe wpisano w akcie. Nie trzeba tu pisać "z domu". Jeśli w zapisie mamy "Jan i Marianna Kowalscy" to nazwisko podajemy przy ojcu, a przy matce nie. Można zrobić dopisek "+" przy rodzicach, których zapis ślubu notuje jako zmarłych, jak też dodać informację o obecnie noszonym nazwisku matki, jeśli wyszła powtórnie za mąż. Np.: ojciec Jan Kowalski (+), matka: Agnieszka zd. Ratajczak, obecnie Tomaszewska. Tak samo, jak w wypadku ślubujących, nie wpisujemy tu informacji o zawodzie, ani statusie społecznym rodziców, ani o ich zamieszkaniu czy pochodzeniu. Jeśli nie podano imion ani nazwisk rodziców, zostawiamy tę rubrykę pustą.

• W kolumie dziewiątej wpisujemy przede wszystkim informację o wdowieństwie ślubujących, ewentualnie imię (nazwisko) zmarłego małżonka wdowca (wdowy). Tu można też wpisać inne uwagi ważne dla genealogii, jak dyspensę od pokrewieństwa, rozwód, dalsze nazwiska noszone po poprzednich małżonkach, status dziecka adoptowanego itp. Nie wpisujemy informacji o zawodzie, wyznaniu, pochodzeniu, świadkach, miejscu zamieszkania, ani ciekawostek bez znaczenia dla genealogii.